7 października 2016 roku w Tomaszowie Lubelskim odbyły się uroczystości z ok. 395 rocznicy nadania miastu prawa miejskiego przez króla Zygmunta III Wazę. Jednym z punktów uroczystości w dawnym Sejmiku Powiatowym była promocja najnowszego numeru Rocznika Tomaszowskiego 5/2016. Wprowadzenia do promocji dokonał prezes Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego im. dra Janusza Petera Mirosław Tereszczuk, który przedstawił działania i plany tomaszowskich regionalistów na najbliższe miesiące. Podziękował Burmistrzowi Miasta Wojciechowi Żukowskiemu, Starostwu Tomaszowskiemu i Urzędowi Marszałkowskiemu w Lublinie za wsparcie finansowe przy wydaniu rocznika. Podkreślił, że piąty numer Rocznika Tomaszowskiego to zbiorowy sukces zespołu redakcyjnego w składzie: Marek Sioma – redaktor naczelny, Janusz Brodowski, Marcin Piotrowski, Mariusz Skorniewski i Wojciech Dziedzic – redaktorzy tematyczni.
Następnie głoś zabrał Janusz Brodowski – zastępca redaktora naczelnego i sekretarz redakcji, prezentując tegoroczny numer Rocznika Tomaszowskiego, który Redakcja zadedykowała ś.p. doktorowi Januszowi Frykowskiemu – przedwcześnie zmarłemu w ubiegłym roku współpracownikowi Redakcji, zastępcy redaktora naczelnego, autorowi licznych artykułów historycznych, członkowi Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego. W pracach nad tegorocznym numerem współpracę z Redakcją podjęli pracownicy naukowi i regionaliści z różnych środowisk Lubelszczyzny. Artykuły zamieszczane w roczniku są recenzowane z myślą o wystąpienie w 2017 roku do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego o czasopismo punktowane.
Rocznik składa się z sześciu rozdziałów. Pierwszy pt. ARTYKUŁY zawiera dwanaście tekstów:
- magistra Marcina Piotrowskiego z Katedry Historii Średniowiecznej, Instytutu Historii, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II pt. O rosnących w ziemi garnkach i drzewach zamieniających się w kamień. Reinterpretacja dwóch passusów z „Roczników” Jana Długosza,
- magistra Eugeniusza Hanejko z Muzeum Regionalnego im. dra Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim pt. Powinności dominialne mieszczan miast Ordynacji Zamojskiej w XVII–XVIII wieku,
- doktor Krystyny Schabowskiej z Politechniki Lubelskiej pt. Manufaktury ceramiki rodziny Zamoyskich w XVIII–XIX wieku,
- magistra Wojciecha Dziedzica z Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego im. dra Janusza Petera pt. Wielka Wojna 1914–1918 roku w Tomaszowskiem. Wybrane aspekty działań militarnych i ich skutków,
- magistrów: Zdzisława Pizuna i Ryszarda Gawrysia ze Stowarzyszenia na Rzecz Społecznego Kulturalnego Rozwoju Gminy Lubycza Królewska pt. Działania wojenne w rejonie Lubyczy Królewskiej w dniach 9–11 września 1914 roku,
- księdza doktora habilitowanego Krzysztofa Grzesiaka z Archidiecezjalnego Centrum Organistowskiego w Lublinie pt. Sieć parafialna Kościoła prawosławnego w międzywojennym powiecie tomaszowskim,
- profesora doktora habilitowanego Marka Bieleckiego z Katedry Prawa Publicznego, Wydziału Zamiejscowego Prawa i Nauk o Społeczeństwie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Stalowej Woli pt. Status prawny cerkwi należących do greckokatolickiej eparchii przemyskiej w obecnych granicach powiatu tomaszowskiego,
- magistra Roberta Czyża z Tomaszowa Lubelskiego pt. Szkolnictwo powszechne w okresie międzywojennym na terenie powiatu tomaszowskiego,
- doktor Moniki Napory z Zakładu Historii Najnowszej, Instytut Historii, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie pt. Dwutygodnik „Ziemia Tomaszowska” w latach 1922–1927. Analiza,
- magister Ewy Koper z Muzeum Miejsce Pamięci w Bełżcu pt. Społeczność Żydów tomaszowskich w świetle wspomnień mieszkańców Tomaszowa Lubelskiego,
- magister Katarzyny Warmińskiej – Mazurek z Muzeum Kresów w Lubaczowie pt. Łaszczówka – zarys dziejów miejscowości,
- magistra Bolesława Fusa z Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego im. dra Janusza Petera pt. Cukrownia „Wożuczyn” w latach 1971–2010.
W rozdziale SYLWETKI magister Zbigniew Dziurkowski z Tomaszowa Lubelskiego opisał postać Józefa Herdy – zasłużonego animatora tomaszowskiej filatelistyki.
W MISCELLANEACH panie magister Barbara Typek z Wożuczyna i Agnieszka Szykuła-Żygawska z Zamojskiego Kwartalnika Kulturalnego opisały Pocztówki Pawła Gajewskiego a doktor Henryk Welcz z Lublina – Tradycje muzyczne orkiestr dętych ziemi tomaszowskiej.
W czwartym rozdziale zostały zrecenzowane trzy książki związane z ziemią tomaszowską:
- książkę Ewy Niedźwiedź, Józefa Niedźwiedzia, Mariusza Skorniewskiego i Łukasza Kłębka pt. Dzieje miejscowości gminy Ulhówek powiat tomaszowski, zrecenzował Wojciech Dziedzic,
- doktor Mariusz Koper z Katedry Języka Polskiego, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II ocenił publikację Tomasza Żeleźnego pt. Lubycza Królewska i okolice – podróż sentymentalna,
- Robert Czyż przybliżył Czytelnikowi książkę autobiograficzną Księdza Edwarda Koperwasa pt. Chłopak z Roztocza.
Rozdział Z ŻAŁOBNEJ KARTY zawiera tekst Janusza Brodowskiego z Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego pt. Janusz Adam Frykowski (1964–2015). Wspomnienie pośmiertne.
Ostatni rozdział Kronika zawiera WYDARZENIA W MIEŚCIE I POWIECIE W LATACH 2015 ROKU opracowane przez tomaszowskich regionalistów magistrów Tomasza Zielińskiego i Janusza Brodowskiego.
Na zakończenie J. Brodowski powiedział: „Do realizacji takich projektów jak Rocznik Tomaszowski potrzebnych jest kilka czynników: materiał do wydania – czyli artykuły i teksty – kłaniam się autorom i zapraszam do dalszej współpracy, finanse – tutaj ukłon w stronę Urzędu Miasta, Urzędu Marszałkowskiego i Starostwa Powiatowego oraz praca zespołu redakcyjnego – koledzy dziękuję bardzo.”
Po uroczystościach, uczestnicy spotkania otrzymali po egzemplarzu rocznika.
Rocznik Tomaszowski Nr 5 – 2016 jest do nabycia:
- w siedzibie Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego ul. Zamojska 2 w każdy czwartek w godzinach 11 – 14,
- w Bibliotece Pedagogicznej Filia w Tomaszowie ul. Zamojska 2 w godzinach pracy Biblioteki,
- w Biurze Lokalnej Organizacji Turystycznej „Roztocze” w Tomaszowie Lubelskim ul. Kościelna 9,
- w siedzibie PP „QUAND” Andrzej Kudlicki ul. Zamojska 2 (świadczy również usługi w zakresie internetowej księgarni wysyłkowej).
źr. UM w Tomaszowie Lubelskim
