Na wzniesieniu „Monastyr”, gdzie są ruiny klasztoru Bazylianów, znaleźć można też pomnik z czarnego granitu. Poświęcony jest on zmarłym w tej okolicy bojówkarzom UPA. Jest to jeden z trzech nielegalnych pomników na ziemi horynieckiej. Co ciekawe wydano nakaz ich rozbiórki, ale nikt tej rozbiórki do dziś nie wykonał. Kwestia pomników nie należy do kompetencji gminy, stąd zapewne nie ma kto owego nakazu wykonać
Ukraińcy nie chcą do siebie dopuścić tego, że w Polsce obowiązuje prawo, które nakazuje budowę wszelkiego rodzaju pomników, a nawet grobów wojennych, zgłaszać do odpowiednich organów i czekać na zgodę.
Przedstawiony pomnik: „Poległych za wolną Ukrainę”, ma bardzo długą historię. Już w 1993 roku Ukraińcy postawili tutaj pomnik, który miał dziwny napis: Tu spoczywa 45 powstańców z sotni „Szuma”, którzy 2 III 1945 roku zginęli za wolność i suwerenność ukraińskiego i polskiego narodu…
W Werchracie i przysiółkach, upowcy zamordowali około 30 osób! Dalsze 30 osób zostało zamordowanych w wioskach przylegających do Werchraty. To były osoby z przedziału wiekowego od 8 lat do 60, w tym kilkanaście kobiet. W takich warunkach trudno o akceptację pomników UPA.
http://horyniec.info/6407/nielegalne-po ... ynieckiej/